ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΚΩΤΙ ΣΑΣ

Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το συκώτι

Τι κάνει το συκώτι σας;

... και τι δεν κάνει;

πέρα από το να διαλύει το αλκοόλ και να φιλτράρει τις τοξίνες, το συκώτι μας κάνει περίπου 500 ακόμα εργασίες!

του αξίζει, λοιπόν, να το γνωρίσουμε καλύτερα.

Μεταξύ των άλλων, το συκώτι μας:

• Παράγει τη χολή, που βοηθά στην αφομοίωση των τροφών
• Μετατρέπει ότι τρώμε ή πίνουμε σε ενέργεια ή θρεπτικά συστατικά
• Βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει τους υδατάνθρακες
• Βοηθά στην πήξη του αίματος

Το συκώτι είναι το πιο μεγάλο σε μέγεθος όργανο, με εξαίρεση το δέρμα μας. Ζυγίζει περίπου 1,5 κιλό και βρίσκεται προς τη δεξιά μας πλευρά, ακριβώς κάτω από τον κλωβό που σχηματίζουν τα πλευρά μας. Έχει το σχήμα σφήνας, με τη βάση της στα δεξιά και την κορυφή προς τα αριστερά.

Γιατί μπορώ να δωρίσω το συκώτι μου και να... ζήσω;

Το ήπαρ είναι το μόνο όργανο που μπορεί να αναγεννηθεί, όταν ένα τμήμα του έχει

καταστραφεί ή αφαιρεθεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να δωρίσουν ένα τμήμα του συκωτιού τους. Δεν χρειάζεται να είστε συγγενείς με κάποιον για να του δώσετε ένα λοβό του συκωτιού σας, αν και οι περισσότεροι δότες είναι συνήθως συγγενείς ή στενοί φίλοι. Η μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη, αν και αποτελεί μια ζωοσωτήρια πράξη αυτοθυσίας, είναι μια περίπλοκη επέμβαση που εγκυμονεί κάποιους κινδύνους και για το δότη. Στην ιατρική πρακτική περίπου το 60% των δοτών απορρίπτεται για διάφορους λόγους.

Πώς θα κρατήσω το συκώτι μου υγιές;

Μερικοί άνθρωποι κάνουν τακτικούς "καθαρισμούς" - περιορίζοντας τη διατροφή τους σε
ορισμένους χυμούς ή τρόφιμα, ελπίζοντας να ξεπλύνουν τις τοξίνες από το συκώτι τους. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι αυτές οι δίαιτες αποτοξίνωσης λειτουργούν. Αντ' αυτού, μια σταθερά υγιεινή διατροφή θα δώσει το συκώτι σας τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Δείτε για παράδειγμα μερικές κρίσιμες αλήθειες για τη χοληστερίνη,  και πώς θα ρίξετε τη χοληστερίνη σας

Μπορεί το ποτό να πειράξει το συκώτι;

Το αλκοόλ κυριολεκτικά σκοτώνει το συκώτι! Το συκώτι μας διασπά το αλκοόλ που καταναλώνουμε για να βοηθήσει να αποβληθεί από το σώμα μας. Αλλά αν πίνετε περισσότερο αλκοόλ από όσο το συκώτι σας μπορεί να επεξεργαστεί, αυτό μπορεί να καταστρέψει τα ηπατικά σας κύτταρα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ηπατικών νόσων που σχετίζονται με το αλκοόλ: το λιπώδες ήπαρ, η αλκοολική ηπατίτιδα, και η αλκοολική κίρρωση. Αν σας είναι δύσκολο να περιορίσετε τα οινοπνευματώδη ποτά, απευθυνθείτε αμέσως στο γιατρό ή τον ψυχολόγο σας για βοήθεια.

Η Κίρρωση του ήπατος είναι ο σχηματισμός ουλών στο συκώτι, που δυσχεραίνουν την λειτουργία του. Πρόκειται για την πιο σοβαρή πάθηση που σχετίζεται με την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, μιας και αποτελεί άμεσο κίνδυνο για τη ζωή. Μέχρι και 1 στους 5 συστηματικούς πότες την αποκτά. Δεν μπορείτε να αντιστρέψετε την ηπατική βλάβη από κίρρωση. Αλλά αν σταματήσετε να πίνετε, μπορεί να σταματήσετε την ασθένεια από το να επιδεινωθεί.

Ποια γνωστά φάρμακα μπορούν να καταστρέψουν το συκώτι μου; 

δεν είναι καραμέλες!

Τα έχουμε όλοι στο ντουλάπι, στο συρτάρι, ακόμη και στην τσέπη μας. Αλλά δεν είναι καραμέλες! H παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη είναι ενα φάρμακο με αναλγητική, αντιπυρετική και αντιφλεγμονώδη δράση. Βρίσκεται σε εκατοντάδες διαφορετικά παυσίπονα, αντιβηχικά κ.α. φάρμακα. Χρησιμοποιείται ευρέως και διαφημίζεται έντονα από τα ΜΜΕ επειδή πωλείται χωρίς να απαιτείται συνταγή γιατρού. Είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα με τα εμπορικά ονόματα Panadol, Depon, Apotel, Dolal, Algocit κτλ.

Σε κανονικές δόσεις έχει λιγότερες παρενέργειες απ' ότι η ασπιρίνη. Παρόλα αυτά, η υπερδοσολογία παρακεταμόλης (πάνω από 1000 mg σε μία δόση ή πάνω από 4000 mg την ημέρα) μπορεί να αποβεί μοιραία, καθώς προκαλεί εκτεταμένη βλάβη στο ήπαρ.  και Η υπερδοσολογία παρακεταμόλης είναι η κύρια αιτία οξείας ηπατικής βλάβης στο δυτικό κόσμο.

Ποια ασθένεια κάνει τα μάτια σας κίτρινα;

Το δέρμα και τα μάτια σας μπορεί να πάρουν μια κίτρινη απόχρωση όταν υπάρχει πάρα πολύ από κάτι που ονομάζεται χολερυθρίνη στο αίμα σας. Η χολερυθρίνη είναι μια κίτρινη χρωστική ουσία που δημιουργείται όταν διασπώνται τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Κανονικά, το ήπαρ φιλτράρει τη χολερυθρίνη. Όταν έχετε πάρα πολύ από αυτό ή αν έχετε ηπατική βλάβη, μπορεί να  αποκτήσετε ίκτερο.

Η ηπατίτιδα Α είναι ένα παράδειγμα μιας ασθένειας που οδηγεί σε ίκτερο. Επίσης, τα νεογνά έχουν συχνά ίκτερο επειδή το συκώτι τους εξακολουθεί να αναπτύσσεται, και έχουν πρόβλημα στο  φιλτράρισμα της χολερυθρίνης.

Αρκεί απλώς να κόψω το ποτό;

• Η κατανάλωση λιγότερου αλκοόλ μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των προβλημάτων του ήπατος. Εάν έχετε πρόβλημα με το ποτό, πάρτε τη μεγάλη απόφαση ΤΩΡΑ! Ζητήστε άμέσως βοήθεια για να σταματήσετε. Υπάρχουν όμως και άλλα πράγματα που πρέπει να κάνετε για το συκώτι σας. Αποκτήστε ένα υγιές βάρος με την άσκηση και μια καλά ισορροπημένη διατροφή. Επίσης, σκεφτείτε να εξεταστείτε για ηπατίτιδα C. Κάντε την εξέταση εάν είστε Baby Boomer (γεννηθήκατε μεταξύ 1945 και 1950), αν έχετε πάρει ποτέ βαριά φαρμακευτική αγωγή, ή αν κάνατε μετάγγιση αίματος. Ρωτήστε το γιατρό σας αν θα πρέπει να εμβολιαστείτε κατά της ηπατίτιδας Α και Β

Υπάρχουν σημάδια ότι έχω πρόβλημα με το συκώτι μου;

• Η ηπατική νόσος μπορεί να είναι σιωπηλή για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Σχεδόν οι μισοί άνθρωποι που έχουν προβλήματα με το συκώτι τους δεν έχουν καθόλου συμπτώματα. Αν έχετε προειδοποιητικά σημάδια, αυτά είναι συχνά ασαφή, όπως το να νιώθετε πολύ κουρασμένοι ή να έχετε μυϊκούς πόνους. Μπορεί επίσης να έχετε φαγούρα στο δέρμα, πρήξιμο στην κοιλιά σας, σκούρα ούρα, σύγχυση, ή κιτρίνισμα των ματιών ή του δέρματος. Θα πρέπει να δείτε ένα γιατρό, να κάνετε αιματολογικές εξετάσεις ώστε να ανακαλύψετε στα σίγουρα αν το συκώτι σας έχει πρόβλημα.

Για ποια Ηπατίτιδα υπάρχει εμβόλιο;

• Υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β, αλλά όχι για την ηπατίτιδα C.Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β χορηγείται σε όλα τα βρέφη και τα παιδιά.

Πώς μεταδίδεται η Ηπατίτιδα C ;

• Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται συνήθως από το αίμα, είτε μέσα σε κάποιο νοσοκομείο (πχ από ατύχημα με μολυσμένη βελόνα), είτε από κοινή χρήση βελονών κατά την ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών. Μπορεί να μεταδοθεί από μία μολυσμένη μητέρα στο μωρό της κατά τη διάρκεια της γέννησης. Μπορεί μερικές φορές να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια του σεξ.